اخیرا در شبکه های مجازی از آموزش به روش مونته سوری چیزهایی شنیده ایم، اما اینکه اساس این روش چیست و چه فوایدی دارد را از آن اطلاعی نداریم. در ابتدا شاید بسیاری از افراد به دنبال معنای تحت الفظی این واژه باشند که در این صورت چیزی دستگیرشان نشده و درابهام می مانند. این واژه، نام دانشمند ایتالیایی ارائه دهنده این روش است که پس از ابداع این شیوه، نام خود را بر آن نهاد. روش یادگیری مونته سوری به دانش آموزان با طیف گسترده ای از سبک های یادگیری سود می رساند. با نینوپیا بهمراه باشید تا بیشتر در مورد این روش تدریس توضیح دهیم.
تو این نوشته این مطالب را مطالعه میکنید
اگر وقت نداری مقاله را بخونی ویسش را گوش کن
روش مونته سوری چیست؟
اگر بخواهیم با زبان عامیانه این روش را شرح دهیم بایستی اینگونه بگوییم که همیشه در دوران کودکی یا تحصیل خود، از یادگیری تئوری هایی که بر زندگی ما هیچ تاثیری ندارند، شکوه داشته ایم. ساعات زیادی از عمر ما صرف یادگیری مباحثی شدند که هیچگاه کمک حالمان نشدند، و شاید همین عامل سبب شد که علاقه ی چندانی برای ادامه دادن تحصیل و یادگیری نداشته باشیم!
روش مونته سوری در اساس بدین صورت است که با استفاده از خلاقیت و توانایی های کودک، احساسات او را درگیر فعالیت های هدفمند کند تا در نتیجه علاوه بر یادگیری و کسب تجربه ی صحیح، روابط اجتماعی و رفتاری را بیاموزد.
دکتر ماریا مونته سوری این روش را برای کودکان 2.5 ساله الی کودک 6 ساله پیشنهاد کرده است. امروزه عمده مشکلات ما در زمینه ی یاد دادن مفاهیم و هنجارهای اجتماعی، عدم درک کودکان از ضرورت های گفته شده می باشد. کودکان به دنبال اشتیاق و علاقه خود، رفتارهایی را از خود بروز می دهند که گاه بنا به هیجانات خود، متضاد با عرف اجتماعی است.
در روش مونته سوری، آموزگار با استفاده از ابزارهای مونته سوری کودکان را با احساسات درونی خود مواجه می کند. اگر چه که شاید کودک درک زیادی از درون خود نداشته باشد، اما قطعا احساسات پاک او نشان دهنده ی موضع صحیح خواهد بود.
در این روش معلمان تلاش میکنند تا آموزشهایی براساس اصول حاکم بر رشد طبیعی و همچنین نیازهای فردی هر کودک را با توجه به بازی های گروهی و همچنین فعالیت های فردی برای کودکان فراهم آورند.
اهداف مونته سوری
اهداف کلی که در تمرینات مونته سوری وجود دارند عبارتند از:
- نظم
وجود نظم و رسیدن به این نظم، کودک را به حس آرامش میرساند و باعث میشود بیشتر و سریعتر پیشرفت کند.
- هماهنگی
تمرینات باعث هماهنگی حرکات و کنترل ماهیچه های کودک میشود.
- تمرکز
کودک برای رسیدن به آرامش احتیاج به تمرکز دارد. این تمرینات تمرکز کودک را برای انجام درست کار بر طبق الگویی که باید انجام دهد بالا میبرد و باعث رسیدن کودک به آرامش میشود.
- استقلال
این تمرینات حس استقلال و عدم وابستگی را در کودک گسترش میدهد و از این حس استقلال به حس لذت و رضایت میرسد که موجب تقویت حس اعتماد به نفس در او میشود.
نکته مهمی که در روش مونته سوری باید به آن توجه شود این است که در این روش هر کودک بر اساس توانایی های فردی خود پیشرفت میکند.
فواید آموزش به روش مونته سوری
فواید این روش تدریس شامل موارد زیر است:
1. عملیات، ارجح بر تئوری
همانگونه که ابتدای مطالب عرض کردیم، انسان از کودکی تا بزرگسالی، از آموختن مسائلی که کاربردی نباشند، بیزار است. در روش مونته سوری تمامی موارد آموزش داده شده به صورت کاربردی بوده و در رفتار کودک متبلور خواهد شد.
یکی از فوایدی که این روش دارد این است که کودک در خلل آموزش ها، موظف می شود که امور شخصی خود را انجام دهد. این عمل باعث خواهد شد که کودک از همان دوران خردسالی، نسبت به مسئولیت پذیری و انجام وظایف درونی شود.
2. کار تیمی، حلقه گمشده سرزمینمان
اگر به موفقیت های ورزشی کشور بنگرید، خواهید دید که اکثر مدال های کسب شده در رشته های انفرادی می باشد! این نشان دهنده ی نابلدی ما در زمینه ی کارهای تیمی است. اکنون برای جلوگیری از این نقص در کودکان می توانیم از روش مونته سوری استفاده کنیم.
در بخش آموزش های عملی و بازی های مخصوص به این روش، کودکان با تعامل و همکاری نسبت به حل معماها اقدام می کنند، که در نتیجه موجب افزایش روحیه ی تیم ورکی در آن ها می شود
3. افزایش خلاقیت
کودکان دارای سرشتی پاک هستند که در وجود آن ها بسیاری از توانایی ها و استعدادهای منحصر به فرد نهفته است، که نیاز است با روش های اصولی، این توانایی ها به منصه ی ظهور برسد.
در روش مونته سوری ابتدا کودک با کار کردن با ابزار مخصوص از راه حواس، مواضع را حس می کند و سپس با توجه به هدفمند بودن ابزار، کودک وادار به تفکر می شود. پس از چندین مرتبه تامل و تفکر به درک جهان پیرامون خود می رسد. این درک موجب می شود که کودک خود را با جهان اطراف خود آداپته کند؛ که نتیجه ی این فعل و انفعال شکوفایی استعدادهای کودک خواهد بود.
آیا باید در هر رفتار نادرست کودک دخالت کرد؟
در اینجا ما به سه روش کلاس درس مونته سوری (و مزایای مونته سوری آنها) نگاه می کنیم: دوره های کاری بدون وقفه، یادگیری عینی، و آموزش دانش آموز به دانش آموز.
آیا می دانستید برای شکوفایی استعدادهای فرزندانتان کارگاهی تحت عنوان کارگاه آینده سازان و آینده بازان طراحی شده است. شما هم می توانید در این کارگاه شرکت کنید.
1. دوره های کاری بدون وقفه
یکی از مزایای این آموزش زمان کار بدون وقفه است. برخی از مطالعات نشان می دهد که زمان کار بدون وقفه می تواند تمرکز، تمرکز و نظم و انضباط دانش آموزان را افزایش دهد. همچنین می تواند عملکردهای نرم «اجتماعی» مانند خودکنترلی و تنظیم را بهبود بخشد.
تمرکز عمیق در آموزش و پرورش با این روش و تمرین ذهن آگاهی نقش اساسی دارد. درست همانطور که تمرین مداوم مدیتیشن فرد را قادر میسازد تا زمانی که مدیتیشن نمیکند آرامتر، آگاهتر و بهطور کلی خودتنظیم شود، دکتر مونته سوری نیز کشف کرد که کودکانی که تمرکز عمیق تری روی کار هدفمند دارند، از آن حالت آرامتر، خودتنظیمتر و با شایستگی های اجتماعی بالاتربه بار میآیند.
2. یادگیری عینی
یکی دیگر از مزایای این روش یادگیری واقعی است. مزایای یادگیری عینی به خوبی شناخته شده است. در یادگیری عینی، دانش آموزان از «شناخت تجسم یافته» استفاده می کنند: آنها از طریق ذهن و بدن خود یاد می گیرند. با استفاده از دستان خود برای مرتب سازی و کار با اشیا، بسیاری از حواس خود را درگیر می کنند. بنابراین آنها سریعتر و کارآمدتر یاد می گیرند. و اغلب متمرکزتر و درگیرتر می شوند.
تحقیقات فراوانی وجود دارد که نشان میدهد حرکت و شناخت ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. افراد فضاها و اشیاء را دقیقتر نشان میدهند، سریعتر و دقیقتر قضاوت میکنند، اطلاعات را بهتر به یاد میآورند و زمانی که حرکاتشان با آنچه در مورد آن فکر میکنند یا یاد میگیرند، شناخت اجتماعی برتری از خود نشان میدهند. کلاس های درس سنتی برای استفاده از رابطه بین حرکت و شناخت راه اندازی نشده اند. در مقابل، مونته سوری حرکت را در هسته خود دارد.
اینجا کلیک کنید
ذهن و بدن ارتباط نزدیکی با هم دارند، و زمانی که بتوانیم بدن خود را به گونه ای حرکت دهیم که با شناخت ما هماهنگ باشد، بهتر یاد می گیریم. این جای تعجب نیست، زیرا ذهن ما برای عمل، برای رفتار در یک محیط تکامل یافته است.
3. تدریس دانش آموز به دانش آموز
در نهایت، یکی دیگر از روش های رایج مونته سوری، تدریس آموزش دانش آموز به دانش آموز است که می تواند سود بسیار زیادی را به همراه داشته باشد. این روش اغلب برای دانش آموزانی که نقش یادگیرنده را بازی می کنند مفید است. با این حال، دانشآموزانی که نقش معلم را بازی میکنند نیز سود میبرند.
اگر به دنبال افزایش درک و پویایی ذهن کودک خود هستید، در کلاسهای چرتکه شرکت کنید. اهداف شرکت در دوره آنلاین چرتکه کودکیار درک ساده تر از ریاضی ، انجام عملیات به صورت ذهنی، بالابردن حافظه دیداری و شنیداری، افزایش دقت ، تمرکز و پویایی ذهن کودک، تقویت حافظه تجسم سازی و افزایش هوش ساختنی است. هر ترم شامل 4 جلسه (هفته ای یک جلسه) است. این دوره مخصوص گروه سنی ۴ تا ۱۰ سال است.
بازی به روش مونته سوری در خانه برای نوزادان 3-6 ماهه
Contrast cards کارتهای سیاه و سفید
باعث رشد حرکت شکمی و تقویت قدرت توجه و تمرکز نوزاد می شود.
Gobbi mobile آویز چشمی
کره های رنگی با سایه های مختلف را در بالای سر نوزاد نصب می کنیم. روشن ترین رنگ در بالاترین ارتفاع قرار دارد. این بازی باعث تقویت مهارتهای بینایی کودک و شناسایی تفاوت رنگ ها می شود.
Crinkly taggie برچسب های چروک
این وسیله بازی از پارچه درست شده است که یک طرف آن پارچه نرم و طرف دیگر پارچه طرح دار و داخل آن کیسه پلاستیک گذاشته شده و اطراف آن بندینک های رنگی دوخته شده است. این بازی باعث تقویت حس شنوایی و لامسه کودک می شود.
Wood and silk teether دندان گیر چوبی و ابریشمی
در این بازی مونته سوری با این دندان گیر عالی کودک می تواند تفاوت سطوح و نرمی و سفتی را تجربه کند.
Sensory ball treasure basket گنجینه توپ
سبدی از توپها با رنگ و سطوح مختلف را جلوی نوزاد قراردهید. نوزاد با لمس توپها و در دهان گذاشتن آنها مهارتهای لامسه و دست ورزی خود را تقویت می کند.
Fabric sensory ball توپهای حسی پارچه ای
باعث تقویت حس بینایی شنوایی و لامسه می شود.
Bell rattle حلقه زنگ
هروسیله ای مانند جق جقه که ایجاد صدا می کند را می توان برای این بازی استفاده نمود. باعث تقویت انگشتان دست و حس شنوایی می شود.
Hand kite بادبادک دستی
این وسیله بازی از یک حلفه و چند نوار ربان نسبتا بلند با رنگهای متفاوت تهیه شده است. بادبادک را در بالای صورت نوزاد تکان دهید. هنگامی که این وسیله را به دست نوزاد می دهید باید مراقب او باشید.
Mirror آینه
نوزاد را در مقابل آینهای که به دیوار نصب شده قراردهید. این بازی به نوزاد کمک می کند تا چشم انداز جدیدی نسبت به محیط اطراف خود داشته باشد و باعث تمرکز نوزاد برحرکات خود و هماهنگی آنها می شود.
Grasping ring حلقه گیرنده
در این بازی مونته سوری یک حلقه توسط کش بالای سر نوزاد آویزان می شود.
Reading کتاب خوانی
گوش دادن کودک به کتاب خواندن شما، لمس کتاب و دیدن تصاویر آن می تواند هوش و خلاقیت او را در آینده و هنگام تحصیل افزایش دهد.
کلام آخر و جمع بندی
ما همیشه سیستم آموزشی خودمان را سرزنش کردهایم که اجازه نداده بچهها به بهترین شکل رشد کنند. و از این رو، به عنوان راه حلی برای این مشکل، مربیان از سراسر جهان تأکید کرده اند که چگونه آموزش مونته سوری می تواند تقریباً هر مشکل مرتبط را حل کند. این آموزش فرصتهایی را به کودکان ارائه میدهد تا به عنوان یک شهروند متعهد و مسئولیتپذیر در جهان قدم بردارند. این روش بهترین گزینه برای درک روانشناسی کودکان و راه های آموزش آنهاست. این شیوه تدریس در همه جا بسیار محبوب شده است. این روش امروزه تقاضای زیادی دارد.
نظر شما درباره تدریس به شیوه مونته سوری چیست؟ آیا شما هم علاقه دارید فرزندانتان با این روش پرورش یابند؟
سوالات متداول درباره روش مونته سوری
ویژگی های منحصر به فرد روش مونته سوری چیست؟
آنچه روش مونته سوری تلاش می کند انجام دهد، ایجاد فلسفه آموزش یا برنامه درسی استاندارد نیست، بلکه پیروی از کودک است. این روش بر اساس آنچه ما در مورد مراحل مختلف رشد کودکان می دانیم طراحی شده اند. معلمان این روش به هر کودک به عنوان یک فرد منحصر به فرد نگاه می کنند ما آن را آموزش تکریم کودک می نامیم. مونته سوری رویکردی مناسب برای همه کودکان نیست، بلکه رویکردی است که متناسب با شخصیت و سطح سنی هر کودک است و به او اجازه میدهد تا با سرعت خودش یاد بگیرد.
مزایای مدرسه مونته سوری چیست؟
محتوای آنچه در روش مونته سوری وجود دارد، اگر نگوییم برتر است، با آنچه در اکثر برنامه های خصوصی و عمومی با استعداد وجود دارد، برابر است. ما عملکرد تحصیلی، بلوغ عاطفی و مهارت های اجتماعی به طور قابل توجهی را در بچه های مونته سوری می یابیم. نوع بچه ای که از این آموزش بیرون می آید رویای یک استاد است. آنها معمولا سوپراستار هستند. برخی از بزرگترین شرکت های جهان، از جمله Google.com و Amazon.com، توسط فارغ التحصیلان مدارس مونته سوری اداره می شوند.
چگونه بفهمم که مدرسه مونته سوری برای فرزندم مناسب است؟
چه یک کودک بسیار با استعداد باشد یا تا حدودی کمتر از حد متوسط با استعداد باشد، و حتی برای برخی از کودکان استثنایی، این روش کارساز است. موضوع فلسفه والدین است. امروزه بسیاری در مورد عملکرد تحصیلی و استعدادیابی فرزندشان بسیار نگران هستند. بچه های مونته سوری نمره نمی گیرند بلکه انگیزه درونی، و رشد شخصیت در این دوره نمایان می شود.
تیم تولید محتوای نینوپیا
این مقاله به کوشش تیم تولید محتوای نینوپیا تولید شده است. نینوپیا پلتفرم توسعه فردی کودکان
۴ دیدگاه در “دوره مونته سوری چیست و فواید آموزش آن به کودکان”
آیا مونته سوری هم برای دختران خوب هست هم پسران؟
سلام زارعی عزیز
از اینکه همراه سایت نینوپیا هستید سپاسگزاریم.
بله. روش آموزشی مونته سوری برای هر دو گروه سودمند است.
خیلی ممنون بابت این مطلب. اسم مونته سوری رو زیاد شنیده بودم ولی نمی دونستم دقیقا چیه. با خوندن این مقاله متوجه شدم.
سلام عباسی عزیز
ممنون که نظرتون رو با مطرح کردید